Bir Kütüphaneciler Marşı yapılması konusunda Türk Kütüphaneciler Derneği (TKD) şeref üyesi rahmetli Halil Nuri Yurdakul tarafından yapılan teklif, TKD Genel Merkezince olumlu karşılanmış ve ilk olarak marşın güftesini elde etmek üzere 1970 yılı Nisan ayında bir “Kütüphaneciler Marşı Güfte Yarışması” açılmıştı.
Yarışmanın şartnamesi Türk Kütüphaneciliği dergisinde şu şekilde duyurulmuştu (TKD, 1970a, s.76):
KÜTÜPHANECİLER MARŞI GÜFTE YARIŞMASI
1.Türk Kütüphaneciler Demeği Genel Merkezi, hazırlanmasına karar verilen bir “Kütüphaneciler Marşı” için daha önce açılan güfte yarışmasına gönderilen şiirler seçiciler kurulunca yeterli bulunmadığı için, Türk şairleri arasında yeni bir güfte yarışması açmıştır.
2. Yarışmaya gönderilecek şiirler, kitap ve kütüphanenizi değerini, kütüphanecilerin milletimizin kültürel kalkınmasındaki hizmetlerini yansıtan bir temaya sahip bulunacaktır.
3. Yarışmaya katılan şiirlerde şu nitelikler aranacaktır.
a) Şiirler, 7+7 ’lik veya 3+3+2+3’lük hece vezni ile yazılacaktır.
b) Her şiir 4 mısralı iki veya üç kıtadan ibaret olacak; kıtaların sonunda, konunun özünü belirten ve yine aynı vezinle yazılmış iki mısralık bir kavuştak (nakarat) yer alacaktır.
c) Mısraların son heceleri (a), (o) veya (u) seslileri ile bitecek ve bunlarla kaynaşan sessizler tınlayıcı olacaktır.
Örnek:
Altın yeleli arslan
Lâcivert gözlü arslan
Kükreyerek geliyor
Fenerbahçeli arslan
4. Yarışmanın birinciliğini kazanan ve “Kütüphaneciler Marşı” için güfte olarak seçilen şiirin yazarına 1.000 (Bin) Türk lirası ödül verilecektir.
5. Yarışmaya giren şiirler, şu seçiciler kurulu tarafından değerlendirilecektir:
Cahit Külebi (Millî Eğitim Bakanlığı Kültür Müsteşar Yardımcısı, Şair)
Dr. Müjgân Cunbur (Millî Kütüphane Genel Müdürü)
Adnan Ötüken (Ankara Yüksek Öğretmen Okulu Edebiyat öğretmeni, Kütüphaneci)
Sabahattin Kalender (Besteci, Devlet Operası Müzisyenlerinden)
Ahmet Borcaklı (Millî Kütüphane Güzel Sanatlar Şube Müdürü)
6. Yarışmaya katılacak şiirlerin, en geç 19 Mayıs 1970 gününe kadar, Türk Kütüphaneciler Derneği – Posta Kutusu: 175 – Yenişehir, Ankara adresine gönderilmiş olması gerekir.
Bu yarışmaya katılan 52 şiir arasından, seçiciler kurulu, Arif Nihad Asya tarafından yazılan güfteyi lâyık görmüştü. Ayrıca şair İlhan Geçer, kütüphaneci Muide Gürsan ve şair Cevher İhsan Miskioğlu’na ait eserler de yayınlanmaya değer bulunmuştu (TKD, 1970b, s.156).
Sıra bu güftenin Kütüphaneciler Marşı olarak besteletilmesine gelmişti. Önce marşı bestelemek için de bir yarışma açılması düşünülmüş ancak yapılan temaslar sonunda bunun yararlı olamayacağı, marşın bestelenmesinin tanınmış bestecilerden birine ısmarlanmasının daha olumlu sonuç vereceği kanısına varılmıştı. Sonunda marşın bestelenmesi işi, tanınmış bestecilerimizden Faik Canselen’e rica edilmiş ve böylece Kütüphaneciler Marşı bestelenmiştir (TKD, 1971a, s.56).
Kütüphaneciler Marşı
Sayfa sayfa dizilmiş satırlar, kısa uzun
Tellerdir; dile gelir “kirpik” denen mızraptan.
Fakat okutulmaktan ve okumaktan yoksun
Kalan için kitabın farkı yoktur seraptan…
Bizde ayrı sayılmaz bir kitap, bir mihraptan
Ki uğuldar kubbemiz “Oku” diyen hitaptan.
Sevinsin açıp soran alacağı cevaptan.
Kitaplar var herkese, her çeşitte, her çaptan.
İçlerinde sevgine karşı sevgi bulursun;
Çarpan bir yürek çıkar cansız sandığın kaptan…
Bizde ayrı sayılmaz bir kitap, bir mihraptan
Ki uğuldar kubbemiz “Oku” diyen hitaptan.
Kütüphane bir bina… Duvarları kitaptan,
Kitaplar davet davet her rafta, her dolaptan…
Uzattığı eserden sen memnunsun, ben memnun;
Kütüphaneci memnun işlediği sevaptan.
Bizde ayrı sayılmaz bir kitap, bir mihraptan
Ki uğuldar kubbemiz “Oku” diyen hitaptan.
Kaynakça
TKD. (1970a). Kütüphaneciler marşı güfte yarışması. Türk Kütüphaneciliği, 19(1). Http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/1802/1782 adresinden erişilmiştir.
TKD. (1970b). TKD Genel Merkezi’nin açtığı Kütüphaneciler Marşı Güfte Yarışması sonuçlandı. Türk Kütüphaneciliği, 19 (2). http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/1813/1793
TKD. (1971a, s.56). Kütüphaneciler marşı bestelendi. Türk Kütüphaneciliği, 20(1). http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/1701/1685 adresinden erişildi.
TKD. (1971b). Nota- Kütüphaneciler Marşı. Şiir: Arif Nihat Asya, Müzik: Faik Canselen. Türk Kütüphaneciler Derneği, 2 yaprak. Ankara, Güven Matbaası 1971. Ebat: 25×35 cm.
Dr. Şenol Karadeniz 