‘Kütüphane İstatistikleri’ Kategorisi için Arşiv

dünya ktp haritaTürkiye’de Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı halk, çocuk ve edebiyat müze kütüphaneleri, devlet kütüphanesi ile derleme kütüphaneleri ayrıca yazma eser kütüphaneleri ile Milli Kütüphane hizmetlerini sürdürmekte. Diğer yandan bazı belediyelerin ve derneklerin halka açık kütüphaneleri bulunmakta. Üniversitelere bağlı kütüphaneler ile okul kütüphaneleri de mevcut. Çeşitli sendika, kooperatif ve derneklerin kütüphaneleri var. Ayrıca resmi ve özel bir çok kurum ve kuruluşun  bünyesinde ihtisas kütüphaneleri mevcut.

Bir ülkedeki kütüphanesi sayısı ifadesinden halka açık kütüphaneler kastedildiğini düşünebiliriz. Bu durumda haritadaki bilgiyi şu şekilde güncelleyebiliriz:

Adı/Türü Sayı
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi 1
Milli Kütüphane 1
Halk Kütüphanesi 1285
Yazma Eser Kütüphanesi 18
Üniversite Kütüphanesi 625
MEB Z-Kütüphane 1908
Belediye Kütüphanesi 216
Kamu Kurumu Kütüphanesi 168
Vakıf Kütüphanesi 26
Özel Kütüphane 21
Meslek Kuruluşu Kütüphanesi 18
Dernek Kütüphanesi 39
Kooperatif Kütüphanesi 2
Gençlik Merkezi Kütüphanesi *
Okul Kütüphanesi *
Toplam 4325

Türkiye’de Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü (KYGM)’ne bağlı sadece “halk”, “bağımsız çocuk” ve “edebiyat müze” kütüphanelerinin sayısı 1.285’tir (bkz: KYGM, 2022). Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren yazma eser kütüphanesi sayısı 18’dir (bkz: YEKB, 2019). Yine aynı bakanlık bünyesinde bir Milli Kütüphane ile Cumhurbaşkanlığı’na bağlı olarak da Millet Kütüphanesi faaliyet göstermektedir.

Diğer istatistiklere bakacak olursak; üniversitelere bağlı kütüphanelerin sayısı 625’tir (bkz: TÜİK, 2022).

MEB verilerine göre toplam Z-kütüphane sayısı 1908’dir (bkz: MEB, 2022). Ancak özel okullar dahil olmak üzere kütüphane niteliği taşıyan (Kütüphanecilik bilimine göre beş temel unsura sahip) diğer okul kütüphanelerinin sayısı bilinmemektedir.

2005 yılında Valiliklerden istenen bilgiler ışığında yapılan bir çalışmaya göre de diğer kütüphane sayıları aşağıda belirtilmiş olup, aradan geçen yirmi yıla yakın bir süre boyunca bu kütüphanelere ilişkin gerçekleştirmiş bir istatistik çalışmasına ulaşılamamıştır.

Vakıf : 26; Özel: 21; Meslek Kuruluşu: 18; Kooperatif : 2; Kamu kurumu : 168; Dernek : 39; Belediye: 216’dır.

Adalet Bakanlığı’na bağlı cezaevlerinde kurulan kütüphaneleri ile yine Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın bünyesinde kurulan Gençli Merkezi Kütüphanelerine ilişkin istatistiki verilere  web üzerinden ulaşılamamaktadır.

Dolayısı ile Türkiye’de farklı kütüphane türlerinde, istatistik olarak erişilebilmiş olan kütüphane sayısı 4.325’tir.